Το Δείπνο, Χέρμαν Κοχ / The Dinner by Herman Koch

Όταν πρωτοάκουσα για Το Δείπνο ομολογώ πως δεν ήξερα το συγγραφέα του. Διάβασα όμως ότι ήταν ένα παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο, best seller στη χώρα του, την Ολλανδία, και μεταφρασμένο σε περισσότερες από 20 γλώσσες! Προσθέστε και το θέμα του -γόνοι καλών οικογενειών που διαπράττουν στυγερό έγκλημα με θύμα μία άστεγη και το δίλημμα της συγκάλυψης ή αποκάλυψής του- και έχουμε ένα συνδυασμό ικανό να προκαλέσει ρίγη συγκίνησης και ανυπομονησίας μέχρι να το πιάσω στα χέρια μου. Και τελικά;Ήταν πράγματι τόσο καλό; Εμένα μου άρεσε πολύ αν και το βρήκα κάπως άνισο. Μεταξύ του We Need to Talk About Kevin και της ταινίας Carnage του Πολάνσκι, με επεισόδια που δεν πρόσθεταν (όσο θα ήθελαν) στην ιστορία ή την ατμόσφαιρα, με ανοιχτό τέλος αλλά με πολύ ενδιαφέροντα αφηγητή (un-reliable). Aν αφήσουμε στην άκρη τις αδυναμίες της αφήγησης όμως, μου άρεσε πάρα πολύ η ιδέα πίσω από το βιβλίο: μια κριτική ματιά στη σκληρή και ρατσιστική μας κοινωνία αλλά και τον ίδιο μας τον εαυτό. Πόσο εύκολο είναι να καταδικάσουμε και ακόμα περισσότερο να παραδώσουμε στη δικαιοσύνη κάποιον δικό μας για μια πράξη που θα βιαζόμασταν να ονομάσουμε αποτρόπαια αν είχε διαπραχθεί από οποιονδήποτε άλλο;

Θυμάστε ένα παλιό παιχνίδι που έλεγε «ρωτήσαμε χχχχ ανθρώπους και ψάχνουμε τη δημοφιλέστερη απάντηση..» ε λοιπόν αποφάσισα να ζητήσω τη γνώμη φίλων bloggers και αναγνωστών για να πάρω και μερικές ακόμα απόψεις. Και οι γνώμες ήταν διφορούμενες!! Για να δούμε τι μου απάντησαν παρακάτω!

η Ελένη, από το Over the place

«Το Δείπνο του Herman Koch έχει συγκριθεί με το Gone Girl της Gillian Flynn και παρουσιάζεται ως η ευρωπαϊκή απάντηση των αστυνομικών θρίλερ, προφανέστατα λόγω των εγκληματικών και παρανοϊκών πρωταγωνιστών του. Σε αυτό που στερείται όμως το δανικό Δείπνο είναι οι χαρακτήρες. Δεν είναι από τους villains που «αγαπούμε να μισούμε», ούτε καν  φτάνουν τη παραδοχή της φύσης τους καθώς στη πλοκή δεν δικαιολογείται καμία πράξη τους. Μέχρι και στην τελευταία σελίδα έμεινα απαθέστατη αναγνώστρια σε κάτι που πήγε στραβά για λόγους που δεν εξηγήθηκαν ποτέ. 

 

Μην με παρεξηγείτε, η ιδέα του βιβλίου να εξελίσσεται όλη η δράση σε ένα σκηνικό εστιατορίου είναι πάρα πολύ καλή και θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα εκπληκτικό θεατρικό έργο. Η γραφή του όμως παραείναι επιτηδευμένη, οι διάλογοι καθόλου ρεαλιστικοί ή φυσικοί και η συνοχή του ανύπαρκτη. Αυτό που με ενόχλησε περισσότερο τελικά είναι ότι ανά διαστήματα μπέρδευα τη γραμμή που διαχώριζε το αν η πλοκή ή ο συγγραφέας είναι ρατσιστής, η όλη ιδεολογία της ιστορίας ήταν τόσο ηθικά προκλητική, σε βαθμό που με έκανε να αναρωτιέμαι τι από τα δύο ισχύει. Είμαι σίγουρη ότι προσπάθησε να θεωρηθεί σκοτεινό και διαστροφικό, κάτι που σε πολλά σημεία και επίπεδα το υποστηρίζει, αλλά στο τέλος του αφέθηκε μετέωρο.»

o Κωνσταντίνος από την ομάδα Book In

«Για να μπείτε στο κλίμα του βιβλίου σκεφτείτε μία ταινία του Χάνεκε, με την αντικειμενική, ψυχρή προσέγγιση των χαρακτήρων, τη ρεαλιστική και απέριττη περιγραφή των χώρων και καταστάσεων, την υποβόσκουσα ειρωνεία και φυσικά τις ύπουλες εξάρσεις ωμής βίας.  […]

Αν και μπεστ σέλερ σε πολλές χώρες, Το Δείπνο έχει διχάσει τους αναγνώστες και αυτό είναι κατανοητό. Αν κάποιος το συμπεριλάβει στο genre αστυνομικής λογοτεχνίας (πράγμα άδικο κατά την άποψή μου), τότε θα απογοητευθεί μιας και το βιβλίο είναι πολυδιάστατο και δεν αρκείται στην δράση και το μυστήριο (στοιχεία που λείπουν από το βιβλίο, και που πραγματικά δεν θα ταίριαζαν στο λακωνικό και ψυχρό του στυλ).  Επιπλέον, όλα ξετυλίγονται αργά. Πολύ αργά. Οι περιγραφές είναι το κύριο συστατικό (ειδικά στην αρχή του βιβλίου) και ο διάλογος ελάχιστος (κι εδώ να πω ότι προσωπικά βρήκα τα μέρη με διάλογο πιο κουραστικά). Αρκετοί είναι αυτοί επίσης που αμφισβητούν την πλοκή: γιατί ένα τόσο διάσημο ζευγάρι να επιλέξει ένα από τα πιο κοσμικά εστιατόρια για να συζητήσει κάποιο θέμα; Το λάθος είναι ότι προσεγγίζουν τις σκέψεις αυτών των ανθρώπων με λογική – κάτι που, όπως αποδεικνύεται στο βιβλίο, δεν υπάρχει μιας και οι ήρωες δρουν παράλογα, είτε για να διασφαλίσουν την αγάπη τους για τα παιδιά τους, είτε για τα προσωπικά τους συμφέροντα.

Τι είναι όμως τελικά Το Δείπνο; Είναι ένα σύγχρονο κοινωνικό μυθιστόρημα εσωτερικής αγωνίας. Σίγουρα δεν πρόκειται για αστυνομικό μυθιστόρημα, ούτε για βιβλίου μυστηρίου. Με αρκετό σαρκασμό  αντιμετωπίζει επίκαιρα κοινωνικά ερωτήματα, με τον συγγραφέα να στήνει επιτυχώς μία ιστορία εσωτερικών εντάσεων, ζωγραφίζοντας έναν καμβά με με ψυχρές αποχρώσεις.»

η Γιώτα από το Μεγαλείο των Τεχνών

«Το Δείπνοτου  Herman Koch είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ με πολύ νοσηρή προσωπικότητα που όμως, παρά την ωμότητα που το χαρακτηρίζει στον πυρήνα του, δεν παύει να είναι μια ρεαλιστική απεικόνιση της σύγχρονης, κανιβαλιστικής κοινωνίας στην οποία και ζούμε και που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, αναγκάζει και τα παιδιά μας πολλές φορές να κανιβαλίσουν, απλά και μόνο εξαιτίας του ερεθισμού κάποιων ευαίσθητων χορδών που δεν βλέπουμε, ή που δεν θέλουμε να παραδεχτούμε πως βλέπουμε. Μας προκαλεί να αποδεχτούμε και να συμφιλιωθούμε με το κτήνος που ο καθένας κρύβει μέσα μας και τελικά, να κάνουμε την πρωτόγνωρη φύση μας, δεύτερο κομμάτι του εαυτού μας το οποίο, δεν έχει χαθεί χάριν του πολιτισμού και της εξέλιξης αλλά αντίθετα, παραμονεύει για να ξεσπάσει βίαια, απειλητικά και άγρια, και με όποιο κόστος.

Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου ενώ ετοιμάζεται η ταινία σε σκηνοθεσία Cate Blanchett.

 

Ευχαριστώ πάρα πολύ για το χρόνο και τις απόψεις! Τι είναι τελικά Το Δείπνο; Μια σπουδή στην υποκρισία της σημερινής κοινωνίας ή ένα ακόμα προϊόν της που αναπαράγει τη σαπισμένη κουλτούρα της;